Plannen GZG anders dan Masterplan

19-januari-2013 13:41:00

Leestijd 7 minuten

In 2009 heeft de gemeenteraad kaders gesteld voor de herinrichting van het GZG terrein (Masterplan). Een flink gedeelte zou worden gesloopt, behalve enkele monumentaal waardevolle panden, de Groote Stroom zou richting Zuid Willemsvaart worden doorgetrokken, er zouden woningen komen, de bibliotheek/ stadsarchief en 28.000 m² winkeloppervlakte waarvan zeker 12.000 m² voor een grote trekker (Bijenkorf). Ook zou er parkeergelegenheid komen voor 900 voertuigen. Afgelopen donderdag werd gemeenteraad besloten geïnformeerd over wat er nu op tafel ligt. Dat is op een aantal punten ingrijpend anders dan de kaders.
Dit heeft alles te maken met huidige economische en krediet crisis. Voor de Groote Stroom is geen geld beschikbaar, de Bijenkorf komt (voorlopig niet) en de woningmarkt zit op slot. Dit heeft grote gevolgen voor de plannen die nu op tafel liggen. De gemeente wil wel snel aan de slag, omdat de huidige bebouwing amper wordt gebruikt, omdat het ziekenhuis is verhuisd en een gedeelte in ieder geval niet bruikbaar is. Ook winkeliers in de Arena hebben last van verminderde aanloop en willen dat er iets gebeurt. Hoe dan ook, de nieuwbouw zal in fasen gebeuren.
Winkels
Oorspronkelijk zou er 28.000 m² winkeloppervlak komen, maar dat wordt teruggebracht naar maximaal 18.000 m². Recentelijk is er landelijk een discussie ontstaan of uitbreiding van winkeloppervlak nog wel wenselijk is, omdat veel winkels leegkomen, omdat veel mensen hun aankopen via internet doen. 's-Hertogenbosch heeft nog wel het 'geluk' dat het een krachtige binnenstad heeft en ook een daadkrachtige winkeliersvereniging (Hartje Den Bosch). Wethouder Geert Snijders: "Het GZG-terrein blijft prominent in beeld als levendig winkelgebied. Er is volop ruimte voor grootschalige winkelformules. Het gebied leent zich verder uitstekend om op interessante plekken winkels toe te voegen." Het Burgemeester Loeffpein wordt een belangrijk scharnierpunt tussen de winkels in de binnenstad, de Arena en het nieuwe winkelgebied op het GZG-terrein. De gemeente heeft een onderzoek laten doen naar de uitbreiding van uitbreiding van het winkeloppervlak op het GZG terrein. Door het wegvallen van een publiekstrekker (Bijenkorf komt niet naar GZG terrein), zal er op andere manier worden gekeken naar de inrichting, want uitbreiding van winkelruimte zou moeten gebeuren door verdichting (dus zo min mogelijk extra loopafstand). Om het GZG terrein succesvol te laten zijn, zullen er vooral winkels met een groter vloeroppervlak moeten komen (hieraan is namelijk een tekort in de huidige binnenstad) en moet het GZG ook de entree van de binnenstad worden (nu wordt de binnenstad vooral vanaf station of Parade /Vonk en Vlam terrein) benaderd. Daarvoor is het nodig dat er niet alleen winkels komen, maar ook andere publiekstrekkers. Bovendien moet de inrichting overzichtelijk zijn met een duidelijke indeling (geen dode hoeken). Door grotere winkels (meer dan 750 m²) is het bijna onvermijdelijk dat er hier landelijke ketens (Zara, Primark, Saturn) komen. Ook moet de entree beschikken over voldoende parkeergelegenheid. Ook moet er een goede verbinding ontstaan naar de bestaande situaties (Arena, Stoa, Burgemeester Loeffplein).
Bibliotheek
Als belangrijk punt geldt dat de Bibliotheek ook op het GZG terrein komt. Het nadeel is dat de bibliotheek vooral lokaal gericht is en dus geen trekker is voor bezoekers van buiten de stad. 's-Hertogenbosch zal vooral de 'competitie' met Eindhoven aan moeten gaan. Daarom moet de bibliotheek een bredere functie krijgen. Dit is ook onderzocht en heeft geleid tot het zogenaamde Agora concept. De bibliotheek moet niet worden gezien als een 'uitleenfabriek van boeken', maar als een totaalconcept van informatie, educatie en cultuur. De afgelopen jaren heeft de Bibliotheek van 's-Hertogenbosch al ingespeeld op deze trend door het ontwikkelen en aanbieden van een groot aantal activiteiten zoals debatten, workshops, cursussen en literaire cafés, veelal in samenwerking met andere instellingen in de stad. Als dit wordt uitgebreid, dan is de huidige locatie van de bibliotheek aan de Hinthamerstraat te klein.
Een andere publiekstrekker zou het Stadsarchief kunnen zijn. Er is een toenemende belangstelling voor de historie van de stad, maar ook stamboomonderzoek. De huidige huisvesting van het stadsarchief ligt verscholen achter de Arena en is weinig zichtbaar. Een vestiging op het GZG terrein zou dit kunnen veranderen. Het stadsarchief werkt ook samen met andere organisaties in de stad zoals Kring Vrienden, het Jheronimus Bosch Art Center, Boschlogie en/of instellingen als de Stadsbibliotheek en het City Change Center. Behalve de bibliotheek en stadsarchief/ BAM gaat het Agora concept ook uit van een informatiecentrum voor bezoekers, laagdrempelige culturele uitingen, ontmoeting, verkoop van duurzame (Bossche) producten, forum/ discussie en werkplek voor solowerkers en studenten. Juist door het centraliseren van deze functies, want ze zijn nu verspreid over de stad, zou kunnen leiden tot verhogen van bezoekersaantallen. Het Agora concept stamt uit de Griekse oudheid waarbij er een mix van commercie, kennisuitwisseling, debat en sociale ontmoeting was. De bedoeling is dat het Agora concept in 1 gebouw wordt gerealiseerd, waarbij er ook een plein is. In het onderzoek naar uitbreiding naar uitbreiding winkeloppervlak wordt het Agora concept interessant, maar ook risicovol genoemd. Wethouder Jeroen Weyers: "Het college ziet het hart van het GZG-terrein als de perfecte locatie om een inspirerend en open gebouw te realiseren, in combinatie met twee prachtige monumenten. Bovendien moet deze nieuwe locatie meer ruimte bieden dan in de huidige bibliotheek mogelijk is om onze ambitie tot zijn recht te laten komen. De meerwaarde zit ‘m in de wisselwerking met de omgeving. Het agora-concept zoals wij dat voor ogen hebben, kan hier volledig tot wasdom komen. De bibliotheek trekt nu al bijna 500.000 bezoekers per jaar. Door de combinatie van functies in de Agora zal dit aantal nog toenemen."
Plannen
De gemeente ziet de sloop van de Tolbrug voorlopig niet als realistisch en daardoor ook niet het herstel van de Grote stroom. Ook uitbreiding van hotelcapaciteit komt hiermee in de koelkast te staan. De gemeente wil op lange termijn wel de Groote Stroom en hotel realiseren. Ook geeft de gemeente aan dat de plannen alleen gerealiseerd kunnen worden als er voldoende investeerders zijn. Het winkelaanbod zal mee vraaggericht gebouwd moeten worden en niet aanbod gericht. Dit houdt dus in dat vooraf al bekend de wensen van de winkels bekend moeten zijn zodat er flexibel gebouwd kan worden. De verhuizing van de bibliotheek betekent wel dat het huidige pand leeg komt, terwijl het op een belangrijke plek staat. Het college zal zich dan ook inzetten om voor de verhuizing een nieuwe invulling aan het pand te geven. In de gemeenteraad wordt verdeeld gedacht over verhuizing van de bibliotheek. Een aantal lokale partijen ziet het nut er niet van in en bovendien kost het veel geld. Officieel zijn er wel veel mensen lid van de bibliotheek, maar bijvoorbeeld Bosch Belang betwijfelt of dat ook allemaal actieve leden zijn. Veel kinderen zijn via scholen (verplicht) lid van de bibliotheek, terwijl ze er maar weinig gebruik van maken.
In het raadsvoorstel wordt het gebied van het GZG in drie delen verdeeld. Aan de kant van de Zuid Willemsvaart komt een woongebied met 400 tot 500 woningen. Hier staat voornamelijk de jaren 60 bebouwing, die grotendeels gesloopt wordt. In de Hoek Tolbrugstraat/ Burgemeester Loeffplein komen de winkels en het Agora concept. In dit gebied liggen het voormalige klooster, het stergebouw, het Mariapaviljoen en een stukje jaren 60 bebouwing. Als derde komt aan de kant van de Nieuwstraat een zogenaamd zwerfgebied. Het bevat de monumenten aan de Nieuwstraat en langs de Binnendieze en het mortuarium. Er is verder de mogelijkheid tot kleinschalige woningbouw.
Naar gelang de ontwikkelingen kunnen de gebieden in fases, maar ook gelijktijdig worden ontwikkeld. De zogenaamde jaren 60 bebouwing kan volgens de gemeente niet ingezet worden voor tijdelijk gebruik. Er ontbreekt een verwarmingsinstallatie en er is asbest vrijgekomen. Het is nu dan ook afgesloten gebied. Het voorstel om te faseren en de oppervlakte winkels te verlagen heeft de gemeente besproken met een vertegenwoordiging van ondernemers in de binnenstad en met de klankbordgroep GZG. In de klankbordgroep zijn vertegenwoordigd de BLB, de monumentenbelangenorganisaties en het centrummanagement. Deze partijen kunnen zich goed vinden in de voorgestelde aanpak.
De voorstellen worden in februari besproken in de gemeenteraad. Het Brabants Dagblad meldde vandaag dat men al snel met de sloop van de jaren 60 bebouwing wil beginnen, maar zeker niet later dan 2014. De kosten voor de sloop zouden ongeveer € 4 miljoen bedragen. In 2016 zou de eerste nieuwbouw al gerealiseerd moeten zijn. Ook de verpleegstersflat zal dan aangepakt moeten zijn.

Auteur: Alfred Heeroma

2605 keer werd dit bericht weergegeven

Documenten:

Raadsvoorstel inrichting GZG-terrein

Agora concept

WPM rapport (winkelruimte GZG)

Masterplan GZG (50 mB)

Raadsvoorstel Masterplan GZG