Op 24 oktober publiceerde het Planbureau voor de Leefomgeving een Energie- en klimaatverkenning. Hieruit bleek dat Nederland de doelen voor 2030 niet gaat halen en ook de doelen voor 2050 steeds lastiger worden. Ook Den Bosch heeft klimaatdoelen en liet de stand van zaken onderzoeken door CE Delft en ook Den Bosch dreigt de doelen niet te halen. Het college van B en W wil nu scherpere keuzes maken, maar daarin wel de gemeenteraad betrekken. Hierbij moet vooral aandacht zijn voor huishoudens kunnen of willen verduurzamen. Keuzes die gemaakt worden kunnen ook leiden tot meer lasten voor huishoudens.
Begin 2024 wil de gemeente komen met een Klimaat Impact Analyse (KIA). Hierin zullen dan drie scenario's neerleggen aan de hand waarvan dan keuzes gemaakt kunnen worden zodat in 2045 Den Bosch klimaatneutraal kan zijn terwijl de energievoorziening betaalbaar blijft. Dit vraagt mogelijk om de vrijblijvendheid van verduurzaming in te perken en dan zou de gemeente meer een regierol moeten nemen.
Een van de doelen is het aardgasvrij maken van de stad. Dit loopt momenteel achter op schema. Bijkomend probleem is dat als slechts een deel van de buurten van het gas afgaat, het resterende deel dan duurder uit is. Dit heeft te maken dat de kosten voor het in stand houden van het gasnet door minder gebruikers betaald moet worden waardoor de kosten per gebruiker omhoog gaat.
Om van het gas af te gaan wil de gemeente in 11 buurten een warmtenet aanleggen. Om dat mogelijk te maken moeten de woningen wel eerst geïsoleerd worden. Er is nu onvoldoende duidelijk wat er nodig is om dit te realiseren.
Ook wordt er ingezet om vervoer op fossiele brandstoffen zoveel mogelijk uit de stad te krijgen. Er is een verwachting dat fossiele brandstoffen de komende jaren duurder worden. Gas zal duurder worden doordat en een bijmengverplichting komt met groen gas.
Niet alleen particulieren moeten verduurzamen, maar ook bedrijven. Sommige bedrijven zijn daar goed mee bezig, maar veel bedrijven hebben amper een eerste stap gezet.
Om de doelen te bereiken zal er een maatschappelijke impact zijn voor huishoudens, ondernemers en maatschappelijke instellingen. Bij een regierol door de gemeente moet gedacht worden dat gemeente via een aanwijsbevoegdheid gebieden kan afsluiten van aardgas, maar ook het aanwijzen van zero-emissiezones. Daarnaast heeft de gemeente verplichtingen in het opwekken van duurzame energie. De gemeente zet met de duurzame polder al bewust in op hogere productie dan volgens de RES (Regionale Energie Strategie) nodig is.
Als de gemeente de regie neemt, dan moet er sprake zijn van een betrouwbare overheid met een consistent en voorspelbaar beleid. Iedereen moet mee kunnen doen, ook als het gaat om collectieve initiatieven.
Wel moet opgemerkt worden dat de gemeente niet op alle zaken invloed heeft. Zo heeft bijvoorbeeld de gemeente geen invloed op het verkeer op de snelwegen die rondom Den Bosch liggen. Dat geldt ook voor andere bronnen van uitstoot zoals landbouw en industrie. Ook regelgeving van hogere overheden vallen buiten de invloed van de gemeente. Dat geldt ook voor de investeringsmogelijkheden van woningcorporaties en Enexis (infrastructuur).
De gemeente wijst erop dat als de doelen niet gehaald worden, dit op een andere manier gecompenseerd moet worden. Dat kan extra geld kosten. Dat geldt ook als personen/bedrijven schade ondervinden als de gemeente een aanwijsbevoegdheid niet kan nakomen.
Een probleem is dat de netcongestie waarschijnlijk pas ergens tussen 2032 en 2035 op een aanvaardbaar niveau is. De gemeente heeft een aantal beleidsmaatregelen opgesteld die mogelijk zijn. Het tempo waarin de maatregelen genomen kan langzaam (pas invoeren als alle voorbereiding klaar is), gefaseerd (hierbij wordt gekozen voor invoer in 2 gebieden die elk een eigen tijdslijn hebben) of de snelle optie waarbij beleidsmaatregelen zoveel mogelijk naar voren wordt gehaald.
De gemeente wil dit op 25 november bespreken in de commissie bedrijvigheid.
