Vroeger werden vreemden buiten de stad gehouden, tegenwoordig zijn ze welkom. Fotograaf: Alfred Heeroma - Bron: Den Bosch Politiek
Het zal ergens midden jaren 80 zijn geweest dat ik in den Bosch terecht kwam. In de Hinthamerstraat zelfs, aan de voet van de Sint Jan. De stad was best gezellig, genoeg kroegen en discotheken. Ook waren er best wel veel activiteiten, wat niet altijd een zegen was. Op zondagmorgen met je half zatte kop door de klokken van de Sint Jan je bed uit gebeld worden trouwens ook niet. Aan die Binnenstad is in de afgelopen 4 decennia best veel vertimmerd en anderszins veranderd, maar waar ze bijna 850 geleden zijn begonnen, ja dat is in zekere zin wel terug te vinden.
Den Bosch (ja, ja 's-Hertogenbosch, maar ik gebruik de oorspronkelijke naam, niet de officiële) werd ooit gebouwd als een vestingstad. De bedoeling was om ongenode gasten buiten te houden. In de loop der eeuwen zijn er heel wat legers in en uit Den Bosch gelopen. Buiten de stadsmuren was er niet veel, het meeste vond binnen de muren plaats. Dat duurde tot eind van de 19e eeuw. De vestingwet was aangenomen en men mocht ook buiten de muren actief worden.
Nu zo'n 125 jaar later wonen er in die Binnenstad ongeveer 15.000 mensen (20.000 als je wat ruimer telt), terwijl in de rest van de stad zo'n 140.000 mensen wonen. Toch heeft de Binnenstad op een één of andere manier een status aparte behouden. De Binnenstad moet leefbaar blijven (alsof dat voor andere buurten en wijken niet geldt) en dat mag wat kosten. In die 40 jaar dat ik in Den Bosch woon (ondertussen niet meer in de Binnenstad) is er veel veranderd. De auto's zijn van de Parade gejaagd, net als de kastanjebomen, meer woningen boven winkels zijn bewoond, de Markt en aanvoerroutes zijn opnieuw bestraat, de put en schandpaal min of meer in ere hersteld en sinds kort hebben we zelfs weer een gemeentehuis zonder vervuilde gevel.
Een Binnenstad is blijkbaar nooit af, er blijft werk aan de winkel. Althans dat is de hoop, want steeds meer winkels staan leeg, maar dat zal wel tijdelijk zijn. Ongenode bezoekers zijn er bijna niet meer. Sterker nog, bezoekers zijn juist erg welkom. Er is citymarketing waar Den Bosch Partners voor moet zorgen. De VVV is al weer iets van vervlogen tijden. Overigens is het tegenwoordig Brede Bossche Binnenstad. Vraag een Bosschenaar wat het is en ik weet niet of je het juiste antwoord krijgt. Grofweg is het de Binnenstad met de Spoorzone en de Bossche Delta.
Als je je afvraagt waar dat goed voor is, wel goede vraag! Waar vroeger mensen buiten gehouden werden, worden ze nu met open armen ontvangen en binnengehaald. In de Spoorzone en Bossche Delta vinden allerlei ontwikkelingen plaats en er komen ook veel nieuwe mensen te wonen. De afgelopen 25 jaar is er aan het Paleiskwartier gebouwd, goed voor zo'n 4000 nieuwe bewoners. De Bossche Delta, EKP en IKDB zijn straks ook goed voor zo'n 3500 nieuwe bewoners. En meer mensen, betekent ook meer drukte en dat is wel een dingetje. Want al die mensen verplaatsen zich ook en dat doen ze niet alleen te voet. Dat vraagt dus om maatregelen.
De gemeente is daar druk mee bezig. Dat noemen ze 'Aanpak Mobiliteit Brede Binnenstad' Ze vatten het probleem goed samen: 'De toekomst van de leefbare Brede Binnenstad staat onder druk. Dit uit zich onder meer in de verkeersdruk in de Hinthamerstraat, de grote bussen die zich door het winkelend publiek manoeuvreren, de gestalde fietsen waarover je kunt struikelen of dagelijks 20.000 motorvoertuigen over de Hoge Diezebrug'.
Ik vind dit zo fraai (cynisch bedoeld). Eerst haal je mensen binnen en dan ga je weer maatregelen nemen om ze min of meer te weren. Echt waar (wel even tussen de woorden heen lezen), want het doel is: 'We werken de komende jaren aan een leefbare en bereikbare Brede Binnenstad voor inwoners, bezoekers, ondernemers en werknemers. Een Brede Binnenstad, die bereikbaar blijft voor alle vormen van mobiliteit en rust en ruimte biedt voor genieten en ondernemen'.
Eerst stop je de ruimte vol met mensen en dan ga je zaken wegstrepen die het genieten in de beschikbare ruimte in de weg staan. Het moet immers wel leefbaar blijven: 'De Brede Binnenstad moet een leefbare en bereikbare omgeving zijn en blijven. In de term leefbaar zitten onder meer doelstellingen opgesloten als veilig, groen, gezond, inclusiviteit en duurzaam. De Brede Binnenstad moet daartoe een aangenaam klimaat krijgen voor ondernemen, wonen en recreëren, waarbinnen de bestemmingen goed (ook voor ouderen en minder validen) bereikbaar zijn door heldere, samenhangende verbindingen. De Brede Binnenstad kent (winkel)straten en plekken, waarover je onbekommerd kunt fietsen, bewegen, slenteren, spelen, vertoeven of ontmoeten, waarbij je volop kunt genieten van het (culturele) erfgoed, de winkels, de terrassen en het water en groen'.
Dit bovenstaande is een citaat, dat heb ik niet verzonnen. Het gevolg is dat er van allerlei maatregelen worden genomen en elke maatregel leidt tot een behoorlijke discussie. Dat geldt al voor de aanpak van de Kanaalboulevard (waar nu al aan wordt gewerkt), het verbieden van auto's op fossiele brandstof in 2030 in de Binnenstad, de aanvoerroutes van het verkeer (moet van Koningsweg naar Magistratenlaan), het verlagen van de Diezebrug (Maritiem heeft het bijltje er al bij neergegooid, de brug is te laag) en ook is er al weer discussie over de bestrating die er na amper 20 jaar toch behoorlijk beroerd bij ligt. Op het Kerkplein/straat zelfs zo beroerd dat er echt ingegrepen moet worden.
Niet alleen zijn er allerlei plannen voor de Binnenstad, ook het station en omgeving moet fors worden aangepakt. Als je meer mensen naar je stad trekt, dan wordt ook het station te klein, dus moet er een nieuwe (bredere) Passerelle komen. Het busstation kan nog net blijven als een aantal lijnen via de Magistratenlaan/Onderwijsboulevard wordt afgehandeld.
Acute problemen worden tijdelijk opgelost. Zo hoopt men in juli (bedoeling was mei) de (tijdelijke) fietsenstalling aan de achterzijde te openen. Oops, de achterzijde mag straks niet meer, want het moet een station met 2 voorkanten zijn, of is 2 gezichten beter uitgedrukt? En op sommige projecten zit ook weer een tijdsdruk, want ook de Provincie en het Rijk betalen mee, maar willen wel resultaat zien.
De komende tijd wordt er dus van alles onderzocht. Het verkeer, het winkelgebied, afkadering voor herkenbaarheid, hoe en waar gefietst kan en mag worden, waar bussen wel niet mogen komen hoe een hublocatie moet worden ingericht enzovoort. Dat gaat natuurlijk allemaal geld kosten, maar omdat het eerst onderzocht moet worden, is het prijskaartje nog niet bekend.
Ik ben altijd al tegen citymarketing en inbreiding met woningen geweest. Het eerste zou goed zijn voor de economie van de stad, maar procentueel valt het wel mee. 80% van het geld wordt buiten de Binnenstad verdiend. De inbreiding verhoogd alleen maar het aantal mensen per vierkante kilometer. Verwachten dat dit geen problemen gaat geven, is opportuun. Tuurlijk moeten mensen gehuisvest worden, maar je kan ook eens beginnen om de stad niet aantrekkelijk te maken. Wacht even, dat is misschien wel precies wat er gebeurt. Waar men op het stadskantoor droomt van parel en ik vrees voor een prul, ligt de waarheid wellicht in het midden.
